ชื่ออื่น ๆ

ข้ามเขา (สุราษฎร์ธานี)

กระดูกไก่ดำชนิดนี้เป็นไม้พุ่ม สูง ๐.๕-๑ ม. กิ่งอ่อนเป็นเหลี่ยม

 ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปรีหรือรูปไข่กลับ กว้าง ๑-๑.๗ ซม. ยาว ๑-๒.๕ ซม. แผ่นใบบาง ปลายมนหรือแหลม โคนสอบ ขอบเรียบ เส้นแขนงใบข้างละ ๒-๓ เส้น ก้านใบยาว ๒ มม. มีหูใบรูปไข่ปลายแหลม ๑ คู่ ยาวประมาณ ๑ มม.

 ดอกแยกเพศร่วมต้น ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อตามง่ามใบ เส้นผ่านศูนย์กลาง ๒-๔ มม. โคนก้านช่อและก้านดอกมีใบประดับขนาดเล็กรูปไข่ปลายแหลม ก้านดอกยาว ๒-๔ มม. กลีบรวมเมื่อยังอ่อนสีเขียว แก่แล้วสีเหลือง โคนติดกันคล้ายจานปลายแยกเป็น ๖ แฉก เกสรเพศผู้ ๓ อัน ดอกเพศเมียคล้าย

 กระดูกไก่ดำชนิดนี้มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันตกเฉียงใต้ และภาคใต้ขึ้นทั้งในป่าเบญจพรรณและป่าดิบ ในต่างประเทศพบที่พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และมาเลเซีย

 ในมาเลเซียใช้ปรุงยาแผนโบราณแก้ท้องเสีย (Perry and Metzger, 1980).